Muối mặn quá muối ơi!

 

Tay bưng dĩa muối chắm gừng

                                                                    Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau

Muối mặn ba năm c̣n mặn

Gừng cay chín tháng c̣n cay

     Dù ai xuyên tạc lá lay

                                                                    Sắc son nguyện giữ ḷng này thuỷ chung

 

    Đứng ở góc độ là thực phẩm muối ăn kh?ng thể thiếu trong đời sống con người. Muối là thành phần v? cùng cần thiết trong việc dự trữ thực phẩm: chế biến dự trử thuỷ hải sản, chế biến dự trử n?ng sản và chế biến thực phẩm đa dạng như muối cá, muối thịt, làm nước mắm, muối dưa cải hay muối chua các thứ rau, tất cả đều phải có muối và cũng là một thứ gia vị kh?ng thể thiếu trong bửa ăn hàng ngày . Nói tóm lại, bất kỳ món ăn nào cũng phải có muối. Chính v́ thế mà đối với người Việt Nam,  hạt muối trở thành một sản phẩm v? cùng quan trọng ngang bằng hạt gạo. Rolex Replica Watches

   Muối c?ng nghiệp lại có vị trí v? cùng quan trọng trong nền c?ng nghiệp hoá chất, muối c?ng nghiệp là một  nguyên liệu cơ bản để làm ra các hoá chất như: NaOH, Na2CO3-- và số hóa chất có gốc Na+. .. cho ra các hóa chất Chlor-kiềm.

   Từ Clo hóa học mang đến cho người tiêu dùng v? vàn các sản phẩm c?ng nghiệp. Các ngành c?ng nghiệp dược phẩm, hoá nhựa, hoá silicat, hoá mỹ phẩm, hoá thực phẩm, cao su,  màu nhuộm vải, chất tẩy rửa dan dụng-c?ng nghiệp … Danh sách này cơ bản là v? tận. Muối có  đến 14000  sử dụng biết đến.  Muối là tất cả xung quanh bạn. Nhiều, thậm chí hầu hết các sản phẩm mà bạn nh́n thấy được sản xuất từ ​​muối hoặc sử dụng các sản phẩm từ muối trong  quy tŕnh sản xuất. Rolex Replica

   Khi mới bắt đầu đ? hộ Việt Nam, nắm r? những yếu tố quan trọng của muối trong đời sống nhan dan Việt Nam, chính quyền thực dan Pháp đ? có nhiều  biện pháp để nắm độc quyền phan phối muối và áp đặt nhiều loại thuế và phí lên muối.

Thuế áp dụng cho muối được xếp vào nhóm: Thuế chuyên m?i (regies financières). Đay là loại thuế trọng yếu, gồm 3 thứ: thuế rượu (R.A) , thuế thuốc phiện (R.O) và thuế muối (R.S) mà chế độ  thực dan  sử dụng như một c?ng cụ  độc quyền chuyên m?i trực tiếp mọi khau.

Qua chính sách đánh thuế bất nhan này, Chế độ thực dan đ? thu vơ về ngan quỹ của  một khoản tiền khổng lồ có thể đủ trả lương cho 50% c?ng chức ở Đ?ng Dương. (Thời Pháp thuộc, thuế muối chiếm 6%-8% tổng thu ngan sách và đủ nu?i 50% cán bộ c?ng chức Đ?ng Dương.)

Thêm vào đó chế độ thực dan c̣n áp đặt các chế tài và h́nh phạt dành cho dan bản xứ. Nếu có ai đó liều lĩnh bu?n lậu muối khi bị chính quyền thực dan bắt  là nhiều h́nh phạt lưu đày tù tội cho đến chết. Thế nên xuất hiện trong ng?n ngữ nói của dan gian có cụm từ “Đi bán muối” để ám chỉ  đ? đi vào c?i chết.

Nói vậy để thấy sự quan trọng của hạt muối. Nhưng đằng sau sự h́nh thành ra hạt muối có một tầng lớp lao động được gọi là Diêm dan đang như thế nào?

Mấy ai h́nh dung được biết bao nổi nhọc nhằn mà diêm dan phải gánh trên vai để làm ra được hạt muối mặn? Và những giọt mồ h?i lẫn nước mắt của diêm dan đ?i khi mặn hơn cả muối.

Những thành tựu khoa học hiện đại đ? mang lại nhiều thay đổi về phương tiện và phương thức sản xuất cho các ngành nghề truyền thống.  Nhưng phương thức sản xuất chủ yếu của các diêm dan trên cánh đồng muối vẫn là phương pháp cổ truyền đơn giản thủ c?ng có từ bao đời nay. Dẫn nước biển vào các thửa ruộng rồi tận dụng nhiệt mặt trời làm bốc hơi nước biển để kết tinh hạt muối. Có chăng một vài đổi thay cải tiến về phương pháp sản xuất để cho những hạt muối trắng hơn, tinh khiết và đẹp hơn nhưng tựu trung vẫn c̣n hạn chế đó là phương pháp phơi trải bạt. Và c?ng cụ thu hoạch vẫn hoàn bằng sức người cùng đ?i quang gánh như từ thuở nào.

 Nghề làm muối có một yếu tố đặc thù mà kh?ng có nghề nào có được. Đó là hoàn toàn phụ thuộc vào “?ng trời”. “?ng trời” ở đay theo cách gọi dan d? về thời tiết. Nếu các nghề khác có thể cầu mưa thuận gió hoà để thuận tiện kinh doanh sản xuất th́ niềm mơ ước của diêm dan là thời tiết càng nắng nóng càng tốt. Nhưng từ đay lại xuất hiện một nghịch ly hiển nhiên là nếu diêm dan được mùa thu hoạch th́ giá muối lại quá thấp do cung nhiều hơn cầu. Khau bảo quản sau khi mua muối dự trử rất nhiêu khê do muối có độ hao hụt cao, kho tàng mau  xuống cấp do sự tàn phá của muối …cho nên hiện tượng hàng trăm ngàn tấn muối nằm phơi trên các cánh đồng từ Sa Huỳnh, đến Ninh Thuận về đến Bạc Liêu kh?ng có nguồn tiêu thụ là chuyện thường t́nh đến với diêm dan.

  Những khó khăn trong sản xuất, diêm dan có thể chịu được nhưng thời tiết lắm khi đỏng đảnh, nói theo dan gian là “năm nóng năm lạnh” v? t́nh càng khiến cho diêm dan cơ cực. Nhiều h?m ruộng muối đang trong giai đoạn kết tinh thành hạt và diêm dan chuẩn bị thu hoạch, bỗng trời đổ cơn mưa trái mùa. Nước ngập trắng đồng, bao nhiêu c?ng sức của người dan tr?i theo ḍng nước nửa mặn nữa ngọt chảy tự do. Nhưng đau  có đơn thuần là xót xa v́ trắng tay, đứt ruột v́ phải bỏ cả một cánh đồng muối đang chuẩn bị thu hoạch. V́  sau những ngày mưa, mọi việc đ?i khi phải bắt đầu từ điểm xuất phát. Muốn sản xuất trở lại , các diêm dan phải làm vệ sinh ruộng, làm bờ, sửa sang lại những nới xói lở, chờ dăm bữa nửa tháng mới có thể bơm nước vào đồng. Những lúc như thế, họ chỉ biết than và cầu mong ?ng trời h?y thương lấy những diêm dan nghèo khó.

 Tuy nhọc nhằn vất vả nhưng diêm dan tại các vùng muối truyền thống có từ bao đời nay vẫn sống chết với nghề đ? lưu truyền qua bao thế hệ. Và tự nhủ với ḷng h?y thuỷ chung son sắt một ḷng một dạ với nghề:

 Tay bưng dĩa muối sàng rau

Căn duyên ?ng Trời định, bỏ nhau sao đành"

"Có mặt ḿnh ăn muối cũng vui

Vắng mặt ḿnh một bữa, kh?ng vui chút nào"

"Ở nhà cơm hẩm, muối rang

Bữa ăn có thiếp có chàng vẫn vui."

Bấy lau ăn ở thuyền trên

Bởi anh hàng muối cho nên mặn mà

Xuống thuyền nhịp bảy nhịp ba

Trách anh hàng trứng ở ra hai ḷng"

Nhưng đ?i khi quá tủi ḷng với than phận có ai đó chợt thốt lên:

Muối mặn quá muối ơi!

 

lêquangthọ